Een bedrieglijke pastoraal : 
DE ALPHACURSUS

DE Alphacursus is een concept dat tot doel heeft diegenen te evangeliseren die het geloof niet bezitten of die de basisbeginselen van de christelijke godsdienst niet kennen en er meer willen over weten.

Het project Alpha Course ontstond in 1977 in een anglicaanse (!) parochie van Londen, Holy Trinity Brompton. Dominee Charles Marnham schiep daar voor nieuwe bekeerlingen een cursus gespreid over vier weken. Dominee Nicky Gumbel nam de fakkel over in 1990 en slaagde er snel in het aantal deelnemers te vermenigvuldigen : van 35 naar 800. Tegenwoordig zijn in Groot-Brittannië 7000 Alphagroepen actief. Het concept werd ingevoerd in tal van landen : Alpha Nederland begon in 1995 ; Marc de Leyritz, een Franse katholiek woonachtig in Groot-Brittannië, voerde « les parcours Alpha » in 1997 in Frankrijk in. Zeventien miljoen mensen volgden de sessies al, die ook door veel katholieke priesters, bisschoppen en kardinalen gepromoot worden.

Het succes is te danken aan het boek dat Nicky Gumbel schreef, « Questions of Life » (1993), waarin hij in vijftien hoofdstukjes antwoordt op de voornaamste vragen van zijn anglicaans geloof. Het boek – in het Nederlands vertaald als « Een kwestie van leven » – is aantrekkelijk en gemakkelijk toegankelijk en staat vol voorbeelden uit het dagelijks leven. Het eerste hoofdstukje bv. antwoordt op de vraag : « Het christendom : saai, onwaar en achterhaald ? » Het tweede : « Wie is Jezus ? » Enzovoort. Al de voornaamste onderwerpen komen aan bod : de Bijbel, het gebed, de H. Geest, het kwaad, de Kerk...

Hoe ziet de Alpha er in de praktijk uit ?

Op het einde van de zondagsmis kan men contact opnemen met de plaatselijke verantwoordelijke van de cursus. Men wordt uitgenodigd bij een privépersoon voor een maaltijd in de informele huiselijke sfeer waar men kennismaakt met andere personen die “ onderweg ” zijn. De bijeenkomst wordt geleid door een bezieler die heel open en warm moet zijn. Het wordt afgeraden dat die persoon onmiddellijk religieuze onderwerpen aansnijdt.

Na de maaltijd neemt men plaats in het salon waar de bezieler een uiteenzetting van een half uurtje houdt over een van de hoofdstukken uit het boek van dominee Gumbel. Alle bezielers, ook de katholieke, volgen hetzelfde werk. Daarna zit men samen in kleinere groepjes om te discussiëren, te delen, “ op weg te gaan ”. De bijeenkomst eindigt omstreeks 22. 00 uur, zonder afsluitend gebed.

Elke week herbegint men zo met een nieuw hoofdstukje uit het werk van Gumbel.

Op de zevende samenkomst stelt de bezieler een Alphaweekend voor, « een centraal en essentieel element van het parcours. » Op het einde van de eerste dag van het weekeinde, gewijd aan de Geest, krijgt men het voorstel om een speciaal gebeuren bij te wonen. De deelnemers staan recht, sluiten hun ogen, geven elkaar de hand. De bezieler spreekt een gebed uit waarin de Geest gevraagd wordt over het gezelschap te komen. Iedereen maakt het stil... En dat is het : men is vervuld van de Geest. Dit gebeuren gaat vaak gepaard met buitengewone feiten.

De daaropvolgende dag wordt aan hen die het willen gevraagd om naar voren te komen en vóór de hele groep het « gebed van de broeders » te ontvangen. Dat is een soort van persoonlijke instemming met wat de avond tevoren gebeurd is en met alles waarvoor de Alphacursus staat.

Pas tijdens de volgende bijeenkomst wordt de kwestie van de duivel besproken, want de ondervinding leert « dat de uiteenzetting over de geestelijke strijd zijn volledige betekenis pas krijgt na de ervaring van de macht van de H. Geest » tijdens het Alphaweekend.

Het einde van de cursus nadert, er moeten nog slechts drie avonden gevolgd worden. Tijdens een daarvan wordt een video getoond over Alphaleden die op miraculeuze wijze genezen werden. Tijdens de laatste samenkomst heeft de bezieler het over de Kerk, met de bedoeling de aanwezigen aan te sporen zich in het kerkelijk leven te integreren.

De Katholieke Contrareformatie in de 21ste eeuw is volledig tegen het initiatief van de Alphacursus. Het concept is protestants in zijn fundamenten en zijn beginselen. Het onderwijst niet het katholiek geloof, maar een protestantse kijk op de godsdienst met een overduidelijke inbreng van de pinksterbeweging.

In het boek van Gumbel wordt met geen woord gerept over de reële Aanwezigheid, de biecht of de sacramenten in het algemeen. Een vijfde deel van het boek handelt over de H. Geest, maar zonder ooit te spreken over het sacrament van het vormsel. Over de H. Maagd Maria wordt in alle talen gezwegen. Gumbel heeft woorden van lof voor de Kerk, maar volledig los van haar hiërarchisch of leerstellig karakter. Nooit wordt de persoon van de paus opgeroepen.

Er kan ook veel gezegd worden over de methode van evangelisatie die de Alphacursus aanneemt : die berust op het principe van “ het apostolaat van het milieu door het milieu ”, zoals de Katholieke Actie indertijd, en de priester komt er niet aan te pas. Hij is niet aanwezig tijdens de uiteenzettingen. Overigens wordt er niet onderricht, enkel “ voorgesteld ”...

Het avondlijk gebeuren tijdens het Alphaweekend is simpelweg een seance in de aard van het pentacostalisme, dus protestants en absoluut ketters. Wie er niet wil aan deelnemen kan de cursus trouwens niet verder volgen.

De Alphacursussen waarvoor veel pastoors, allicht met de beste bedoelingen, reclame maken, lijken ons bijgevolg zeer gevaarlijk voor het katholieke geloof. Niet onterecht spreken sommigen over « een vermomde protestantse bekeringscampagne » en een open deur voor personen die willen rekruteren ten voordele van de charismatische beweging.

broeder Michel van de Triomferende Onbevlekte en het Goddelijk Hart
Hij is verrezen ! nr. 83, september-october 2016