Pius IX (Paus)
De pauselijke zoeaven, de laatste kruisridders
In de jaren 1860 nam de Italiaanse vrijmetselarij zich voor om met geweld een eind te maken aan de wereldlijke heerschappij van de H. Stoel. Van heinde en verre stroomden echter katholieken toe om de wapens op te nemen ter verdediging van Pius IX: zij schreven het epos van de laatste kruisridders.
1. De paus van de onbevlekte Maagd
Zelden was een paus meer geliefd dan de beminnelijke Pius IX (1846-1878), na de H. Petrus de langst regerende Opperherder uit de geschiedenis van de Kerk. Zijn prestige was enorm en nam nog toe toen de overrompeling van de Kerkelijke Staat en de inname van Rome van hem « de gevangene van het Vaticaan » maakten.
2. « Neen » aan het liberalisme
In 1863 vindt in België het Congres van Mechelen plaats, waar de liberaal-katholieken bij monde van Montalembert « de vrije Kerk in de vrije Staat » afkondigen en Rome oproepen zich te verzoenen met liberalisme en democratie. Deze gebeurtenis overtuigt Pius IX van de noodzaak om zo spoedig mogelijk de moderne dwalingen bij naam te noemen en te veroordelen.