CHARLES DE FOUCAULD HEILIG
OP 15 mei 2022 wordt pater Charles de Foucauld (1858-1916) in Rome door paus Franciscus heilig verklaard. De vraag is of men bij die gelegenheid de waarheid zal durven zeggen over de dood van deze grote missionaris in Tamanrasset op 1 december 1916. Werd hij per ongeluk doodgeschoten door een panikerende Arabier ? Of werd hij vermoord uit haat tegenover het katholieke geloof, als martelaar dus, zoals hij het al van vele jaren tevoren op een bovennatuurlijke manier verlangde ?
In feite waren de precieze omstandigheden van zijn dood zeer snel gekend, vermits zijn zus Marie de Blic op 4 februari 1917 schreef :
« Wij hebben gedetailleerde beschrijvingen ontvangen over de laatste ogenblikken van mijn broer. Het was op 1 december – de eerste vrijdag van de maand, de dag toegewijd aan het H. Hart dat hij zo vurig liefhad – dat hij een roemvolle dood gestorven is.
« In het relaas opgestuurd op 9 januari door kapitein Depommier, van In-Salah, wordt gezegd dat de moordenaars de pater wilden verplichten om het mohammedaanse gebed uit te spreken en dat, omdat hij dit weigerde, een van hen hem met een geweer door het hoofd zou geschoten hebben, waardoor hij onmiddellijk dood was. De kapitein, die veel van mijn broer hield en hem sinds acht jaar kende, zegt ons dat Charles bij deze dood moet geglimlacht hebben, want ze was ideaal voor hem ! Het gaat inderdaad om het martelaarschap als waardig einde voor het offervaardig leven van pater Charles van Jezus. Wat een troost voor ons en wat een voorbeeld voor onze kinderen. »
De marteldood van pater de Foucauld plaatste een goddelijk zegel op al de werkzaamheden van zijn leven, dat zonder enige twijfel voorbeeldig was.
Voorbeeldig door zijn bekering en zijn zo vurige liefde voor Jezus, die hij wou navolgen door Hem « gezelschap te houden in zijn lijden en verdriet ».
Voorbeeldig door het traditionele monastieke leven dat hij leidde in het trappistenklooster van Notre-Dame des Neiges, gedurende zeven jaar.
Voorbeeldig door zijn leven van arme kluizenaar in Nazareth, waar hij nachtenlang in aanbidding en beschouwing van Jezus-Eucharistie bleef.
Voorbeeldig door zijn apostolaat bij de ongelovigen, in een nieuw soort van godsdienstig leven dat geïnspireerd was door het mysterie van de Visitatie, het bezoek van Maria aan haar nicht Elizabeth.
Uiteindelijk vertrok hij naar de Sahara om zich nog dieper te verbergen, « afdalen, afdalen » in een grotere gelijkenis met Onze Heer Jezus Christus, om de Liefde van zijn H. Hart uit te stralen en het Evangelie te brengen aan de meest aan hun lot overgelaten inboorlingen. Voor hun welzijn begunstigde hij de Franse vrede, pax Gallica, en het rechtstreeks bestuur over hen door de elite van Frankrijks koloniale officieren.
Op 29 juli 1916 schreef hij aan René Bazin : « Wat een prachtige zending is het voor de jeugd van Frankrijk om koloniaal te worden in de Afrikaanse gebieden van het moederland, niet om er zich te verrijken, maar om er Frankrijk te doen liefhebben, er de zielen te doordringen van de Franse geest en vooral hun het eeuwig heil te schenken ! » En ook : « Als de Franse christenen niet begrijpen dat het hun plicht is om hun kolonies te evangeliseren, dan is dat een fout waarvoor ze rekenschap zullen moeten afleggen. Het zal de oorzaak zijn van het verloren gaan van een massa zielen die hadden kunnen gered worden. »
Als onze hemelse Vader door zijn tussenkomst het schitterende mirakel heeft mogelijk gemaakt dat de heiligverklaring van Charles de Foucauld toelaat, dan is dat om ons duidelijk te maken dat er geen toekomst voor Afrika – en voor Frankrijk – zal zijn als we niet teruggrijpen naar zijn missionaire en koloniale leer. Maar wie is er vandaag de dag integraal trouw aan de geest en de erfenis van de H. Charles van Jezus ?
broeder François van Maria ter Engelen
Voor het antwoord op die laatste vraag verwijzen we graag naar de artikels die in ons tijdschrift verschenen zijn en die op onze website kunnen geraadpleegd worden :
De Z. Charles de Foucauld, het Hart en het Kruis in Hij is verrezen ! nr. 93 van mei-juni 2018.
Het martelaarschap van de Z. Charles de Foucauld in Hij is verrezen ! nr. 50 van maart-april 2011.