ONZE oude catechismus leert ons dat «het leven van Jezus in Nazareth er een was van gebed, gehoorzaamheid en werk». Dat is duidelijk, glashelder en voldoende om heel ons gedrag te sturen.

Een leven van werk... Er moest gewerkt worden om zijn tijd nuttig te vullen, om het dagelijkse brood te verdienen en om te voorzien in de huishoudelijke behoeften. Onze heilige Vrienden uit Nazareth waren onderworpen aan deze natuurwet en omdat ze arm waren tussen de armen, was hun werk zeker zwaar, afmattend zelfs. Zo deelden zij in de ellende van de mensheid. Zij droegen deze last als straf voor de zonden van de wereld, maar de liefde waarmee ze dit deden, haalde de angel uit dit goed aanvaarde lijden.

Ook wij moeten werken. Laat ons net zoals zij van de nood een deugd maken! Maar laat ons niet verder willen mikken dan onze onvergelijkelijke voorbeelden. Zij werkten, maar ze dachten ondertussen aan God en deden zijn Wil op een heilige manier door met een groot hart hun dagelijkse kruisen te aanvaarden. Ze voerden hun huishoudelijke taken en hun ambachtelijke werk uit, blij dat ze zo elkaar konden dienen, hun buren helpen en hun klanten tevreden stellen. Maar van hun handenarbeid, hun huishoudelijk - en timmerwerk is niets overgebleven. Dat is een grote les voor ons, trotse moderne humanisten. Mocht Nazareth de christenen ervoor behoeden weg te zinken in de verafgoding van het werk en van een wereld die door mensenhanden is gemaakt!

Een leven van gehoorzaamheid... Want gehoorzaamheid is de bekroning van al ons aardse werk. De natuur eist van ons veel verschillende handelingen: eten, slapen, naar de waterput en de markt gaan, met onze buren omgaan, soms een goede raad geven, ons ontspannen. Dit zijn allemaal “opgaven” voor ons en iets waarover wij onophoudelijk moeten nadenken. Voor onze H. Ouders was dit niet zo moeilijk, omdat zij de Wet van God kenden en er enkel op toegespitst waren om die in praktijk te brengen.

De H. Jozef, Maria en Jezus zelf wilden niet anders doen dan de gewone Joden, helemaal onderworpen zijn aan de Wet van Mozes, die ze uit hun hoofd kenden en waarover ze onophoudelijk mediteerden om zich ervan te doordringen en elk detail van hun handelingen eraan te toetsen. Zo waren zij Rechtvaardigen in de ogen van de mensen en vrienden van God. En zo blijven zij onze voorbeelden. Een nieuwe morele code voor onze tijd? Laat daar toch geen sprake van zijn! We willen geen andere moraal dan die van de Kerk, dan degene die de heiligen uit het voorbeeld van Nazareth hebben gedistilleerd!

Maar eerst en vooral was het leven van de H. Familie een leven van gebed... Vroeger zei men: het gebed is de adem van de ziel. Dit lijkt men in onze tijd helemaal niet meer te begrijpen. Ons aardse leven wordt gekenmerkt door de grote wet van de tijd die wegtikt en we moeten deze tijd vullen met herhaalde handelingen. Net zoals ons lichaam dagelijks voeding en rust nodig heeft, kan ons geestelijk organisme alleen overleven en sterker worden door zich te voeden aan de bronnen van de genade en daar rust te vinden. Zoals menselijke liefdes de onweerstaanbare behoefte hebben om zich te uiten in tedere gebaren en woorden, zo is het ook met de liefde tot God; en de liefde tot de naaste vindt in het gebed haar bron en ontplooiing.

Voor de Heiligen van Nazareth bestond het leven eerst en vooral uit bidden, samen contempleren, daar hun bron, sterkte en vreugde in vinden. Ik denk dat we te ver gaan zoeken naar manieren om als goede christenen te leven. Alles wat we weten over de H. Familie verzekert ons dat een goed christelijk leven bestaat uit bidden op de manieren die God gewild heeft en die ingesteld zijn door zijn Kerk. Ja, dikwijls naar de kerk gaan, dicht bij Jezus vertoeven, Hem aanbidden, de sacramenten ontvangen, het rozenhoedje bidden. Heel die wereld van devotie is het equivalent in ons leven van de lange uren van goddelijke aanbidding en de bewonderenswaardige vroomheid van Maria en Jozef bij Jezus...

Deze beschrijving van het dagelijkse leven in Nazareth schijnt misschien wat simpel. Er waren geen grootse plannen, niets om ons humanisme te prikkelen, zelfs geen spoor van die geest van apostolaat, die missionaire ijver waarmee men tegenwoordig zo oploopt. Het is waar, we merken in de H. Familie zelfs geen zweem van echte openheid op de wereld.

En veel van onze christelijke gezinnen zijn naar het beeld en de gelijkenis van de H. Familie gesloten, verborgen, geheime heiligdommen. Maar op een dag vliegt er, net zoals uit het nederige huis van Nazareth, een uitverkorene uit de kooi met zijn beschermende tralies, een rekruut voor de grote zaak van God: een contemplatieve maagd, een missionaris, een priester of een monnik, die onoverwinnelijk overal dit voorbeeld zal uitdragen, dat voor heel zijn leven diep in zijn hart gegrift is, dit voorbeeld van liefde en geloof, vrede en vreugde die God aan christenen schenkt. Ja, maar het is iets dat langzaam rijpt, in nederigheid en stilte. Wat voor goeds kan er uit Nazareth komen? De Redder van de wereld! Van alle lessen van het Evangelie is dit de meest nuttige voor onze tijd: als je de redding van de wereld wil, vorm dan opnieuw Heilige Families en andere Nazareths!

Abbé de Nantes
Uittreksels uit de Lettre à mes amis nr. 221, januari 1966