OVER DE OPVOEDING VAN DE KINDEREN
VIII. OUDERS, BEGIN BIJ JEZELF !

ALS de opvoeding van de ouders zelf af zou zijn, dan zou die van de kinderen al voor drie vierde in orde zijn.

WERKEN AAN DE EIGEN ONDEUGDEN

Als jullie, ouders, hoogmoedig zijn en tevreden over jullie zelf, zal die hoogmoed overspringen op jullie kinderen, waarop jullie openlijk zo fier zijn. Die hoogmoed zal je dus bij hen terugvinden, maar nog aangedikt, door jullie schuld. We hebben het al gehad over de onkuisheid, de luiheid en de gulzigheid, maar dat zijn niet de enige zonden. De grote ondeugden zijn, zoals jullie weten, de hoogmoed, de gierigheid, de jaloezie en de woede. De hoogmoed van de ouders bedriegt hen en verblindt hen in hun oordeel over hun kinderen, omdat het hun nageslacht is. En zo worden de kinderen hoogmoedig, meer nog dan hun ouders !

Jullie kinderen zullen misschíen de deugden hebben die jullie allebei hebben, als je tenminste niet nalaat hen die in te prenten met de aangepaste middelen. Als jullie werkzaam en spaarzaam zijn, zullen jullie kinderen dat ook zijn, als ze die deugden ook echt ingeprent, aangeleerd krijgen. Het is een dubbeltje op zijn kant of ze de deugden van de ene hebben die de andere niet heeft. Stel : moeder is vroom, maar vader niet. Dan is het niet zeker dat de kinderen vroom zullen zijn. Of vader is geduldig, maar moeder opvliegend. Misschien kiezen de kinderen eerder de deugd van vader dan de ondeugd van moeder, maar het is waarschijnlijker dat ze van beiden de ondeugd zullen ontwikkelen. En er is in het bijzonder een grote kans dat de jongens ongelovig zullen zijn zoals vader. Papa bidt niet en niemand zegt iets, dus bid ik ook niet !

Jullie kinderen zullen, hoe je hen ook vermaant, jullie ondeugden en slechte gewoonten, jullie lacunes in de opvoeding overnemen omdat het gemakkelijk is die na te volgen. De kinderen zien wat jullie echt zijn en wat de indruk is die jullie willen wekken ; ze zullen die manier van doen volgen, veel meer dan jullie woorden en raadgevingen. Slechte voorbeelden hebben altijd de grootste invloed.

EENDRACHT IS ESSENTIEEL

Als jullie niet één zijn zoals de Heer het wil, waarbij de vrouw onderworpen is aan de man en er vanzelfsprekend wederzijdse liefde tussen beiden heerst, maar er voortdurend tweedracht is, er veel scherpe en kwade woorden, ja zelfs slagen vallen, dan zullen de echtgenoten zelf aan hun kinderen de tactiek van de ongehoorzaamheid leren. Zij zullen aan de kant van moeder staan tegenover vader wanneer hen dat uitkomt en tegen moeder mét vader als hen dat beter uitkomt. Want het Evangelie zegt : « Elk rijk dat in zichzelf verdeeld is, zal vergaan. »

Dat is zo’n belangrijk principe dat ik er de nadruk op leg. De ouders moeten één front tonen aan de kinderen. Maar hoe zouden ze dat kunnen doen als ze niet echt één zijn ? Als ze een hechte eenheid vormen, zullen de kinderen niet weten hoe ze ongehoorzaam moeten zijn. Ze zullen niet op het idee komen om niet te gehoorzamen. Maar als ze zien hoe moeder allerlei zaken verborgen houdt voor vader, als ze zien hoe vader moppert omdat moeder iets beslist heeft waarop hij dan het tegendeel beveelt, dan hebben de kinderen een barst tussen de twee gevonden en hebben ze een heel oefenveld om het gezag van de ene én de andere omver te werpen.

Je zal zeggen dat het allemaal wel zal meevallen... Neen, opgelet ! Soms neemt een pasgetrouwd koppel de gewoonte aan om ruzie te maken. Ze zijn toch helemaal alleen in het appartement, niemand heeft er last van ! Maar als ze de gewoonte aangenomen hebben ruzie te maken als ze helemaal alleen zijn, zullen ze dat ook doen als de kinderen in de wieg liggen en ook als ze drie, vier jaar of ouder zijn. En ze zullen er zich geen rekenschap van geven dat door deze ruzies tussen hen het kind juist de smaak voor ruzie te pakken krijgt.

HET VOORBEELD VAN EEN SLECHTE VORST

Als je zo verwaand bent dat je denkt beter te zullen slagen in de opvoeding van je kinderen dan de anderen en je daarom niet de eeuwenoude middelen wil gebruiken die in jouw ogen slechts primair en ruw zijn, dan word je de medeplichtige van de ondeugden van je kinderen. Zo verging het bv. de Franse koning Lodewijk XVI, die de Revolutie echt zelf heeft gezocht. Ik ben van mening dat Lodewijk XVI geguillotineerd is als terechte straf voor zijn verkeerde ingesteldheid. Hij wou, onder invloed van de schrijver Fénelon, het welzijn van zijn volk bewerkstelligen in de liefde, zonder zijn onderdanen ooit iets in de weg te leggen, zonder ooit dwang of maatregelen die hen onaangenaam zouden zijn te gebruiken. Hij geloofde in de natuurlijke goedheid van zijn volk... Hij is geguillotineerd, terecht, om een les voor elke vorst te zijn ! Men vraagt aan een koning niet dat hij zijn volk zou behagen ! Dat principe is fout omdat tussen de koning en het volk allerlei mensen staan die proberen om van die zwakheid te profiteren. Een koning die aan het volk wil behagen, doet niets anders dan behagen aan de rebellen. En de rebellen zullen zijn hoofd afhakken om zijn plaats in te nemen.

Zo gaat het ook in een gezin. Je wil je kinderen niet straffen uit hoogmoed, uit ijdelheid ? Je denkt dat je beter zal slagen in de opvoeding van je kinderen met zogezegd meer beschaafde, meer pedagogische principes ? Je wil absoluut niet dat de mensen je kinderen in huis zouden horen brullen omdat je ze geslagen hebt ? Maar dan maak je jezelf medeplichtig aan de ondeugden van je kinderen. Je maakt je medeplichtig aan hun slecht gedrag, vermits je dat niet bestraft. Je bent eerst de gevangene van je dwaze manier van handelen en uiteindelijk zal je de gevangene worden van het geweld van je kinderen.

DOE WAT MOET

Je verdoezelt voor jezelf niet de kwade of moeilijke ingesteldheid van je kinderen. En je gebruikt efficiënte middelen. Wij kunnen niet op voorhand weten of onze kinderen wondertjes van volmaaktheid zullen zijn of monsters. We zullen werken met wat ze zijn. We zullen handelen en de nodige middelen gebruiken. En al wat het goed van het kind bevordert, is gewettigd. We bekommeren ons niet om wat de mensen ervan zeggen ! Ik herinner mij dat mijn vader me vaak een pak voor de broek gaf. Vader die me ervan langs gaf, wat een herinnering ! Maar dat wil gewoon zeggen dat mijn ouders de bescheidenheid hadden om te zeggen : er is geen enkel middel beneden onze stand als het gaat om het goed van onze kinderen.

Het feit dat mijn vader mij geslagen had en pijn gedaan maakte dat ik, als ik later geen dessert kreeg (wat toch een zachtere straf is), er steeds aan moest denken dat papa heel goed terug kon beginnen met slaan. Als het kind 18 of 20 jaar is geworden en zijn ouders dreigen hem het ouderlijk huis uit te zetten, blijft op die manier altijd de schrik, die als een geconditioneerde reflex is ingeprent, dat papa heel goed kan beginnen te slaan. Hij zal me nu niet meer slaan. Het is al heel lang geleden dat hij me nog geslagen heeft ! Ja, maar het schrikbeeld doemt op de achtergrond nog steeds op.

Als ouders echter beslist hebben hun kinderen nooit te slaan, dan geeft het kind, als het drie, vier jaar is, zich daar heel goed rekenschap van. Het weet dat het de baas is. En als de jongen 18 jaar is, zal hij zijn moeder slaan. Als hij 24 jaar is, zal hij zijn vader slaan. De radicale veroordeling van de lichamelijke straffen door onze maatschappij is iets heel ergs, het komt neer op een soort afgoderij van het kind. En het is trouwens een vrijmetselaarsprincipe : “ de rechten van het kind ” !

Maar laten we positief zijn : je moet het besef van je gezag putten uit God en de moed voor je taak moet je putten uit de gedachte aan het eeuwig geluk. En verder moet je vertrouwen op de goddelijke genade die de rechtschapen zielen zegent. Je bent geen echte koning als je bang bent om onpopulair te zijn. De grootste koningen waren onpopulair, precies op het ogenblik waarop ze het goed van hun volk bewerkten. Leraars of schoolhoofden die de populariteit zoeken, maken zichzelf tot de gevangenen en de medeplichtigen van de slechtsten van hun leerlingen. Je treedt op omdat God je gezag heeft gegeven en de genade van God zal de rest doen.

DE LIEFDE VEEGT DE WOEDE UIT

Zo kunnen rechtvaardige en degelijke ouders heel goed honderd keer hun kinderen straffen en slaan. Een kind is onverdraaglijk tegen zijn moeder. Je pakt het op en brengt het naar een kamer ernaast en je begint het te slaan. Je slaat en je zegt : Zwijg ! Je gaat verder met slaan totdat het zwijgt, anders gaat het denken dat omdàt het veel lawaai gemaakt heeft, papa schrik heeft gekregen en daarom gestopt is met slaan. Je slaat het en het moet zwijgen en àls het zwijgt, dàn stop je met slaan. En dan zeg je tegen je kind : Ga nu je moeder vergiffenis vragen. Het vraagt vergeving, moeder omhelst het en het is vergeven. Vijf minuten later is het weer lente en lacht het kind weer.

De ouders mogen zo tien keer per dag herbeginnen. De liefde veegt de woede uit, de liefde veegt de wrok uit en het kind aanbidt zijn ouders. Ouders die hun kind flink geslagen hebben, worden nog meer aanbeden dan ouders die hen nooit sloegen.

Dat is trouwens ook de politiek van God tegenover ons. Je moet niet vergeten dat op de achtergrond de eeuwige hel dreigt. De vrijmetselaars zijn tegen het pak slaag, tegen de doodstraf, tegen de guillotine omdat zij wezenlijk tegen de hel zijn en zij de mens willen bevrijden van de angst, van de angst voor de hel. Maar wij, ouders, die in staat zijn om onze kinderen lijfstraffen te geven, hen pijn te doen, wij leren onze kinderen dat niet zij de baas zijn, maar dat zij slechts een schepsel zijn. Zo geven we hen de vrees voor God en dat is voor hun eeuwig geluk.