In naam van de vruchtbare Drie-eenheid

Plechtigheid voor de overbrenging van de icoon van de H. Drie-eenheid,
het meesterwerk van Andrej Roebljov, van de Tretjakovgalerij naar de kathedraal van Moskou.

VAN HET MUSEUM NAAR DE KERK

OP 3 juni van dit jaar werd de beroemde icoon  van de H. Drie-eenheid, geschilderd door de Russische monnik Andrej Roebljov tussen 1410 en 1425 – dus vóór de officiële breuk met Rome in 1448 – overgebracht van de Tretjakovgalerij naar de kathedraal van Christus de Verlosser in Moskou. Dat gebeurde in opdracht van president Poetin persoonlijk.

« Deze keer kan ik de icoon zien op de plaats waar zij thuishoort, op een gewijde plek. En ik kan vóór de icoon bidden », zegt Loedmila, een grootmoeder omringd door haar kleinkinderen. « Het is een godsdienstige daad, het is niet gewoon meer een cultureel curiosum. In onze familie gaat het om een moment van communio. » In het Russisch : sobornost, het streven naar spirituele eenheid onder medebroeders in het geloof, als tegengesteld aan het individualisme.

Patriarch Kirill had de president gevraagd om de icoon gedurende twee weken te mogen uitstallen ter gelegenheid van Drievuldigheidszondag, maar Poetin staat ze nu definitief af aan de Russisch-orthodoxe Kerk. De kans bestaat dat ze over afzienbare tijd zal verhuizen naar de plaats waar ze geschilderd werd en waarvoor ze bestemd was : de Lavra van Sergiev Posad, het belangrijkste klooster van Rusland, gesticht door de H. Sergius van Radonezj.

De patriarch toonde zich uiterst dankbaar. « Er heeft een historische gebeurtenis plaatsgevonden », verklaarde hij op een ceremonie. « Het tijdperk waarin gewijde voorwerpen uit de kerken werden verwijderd [ten tijde van de Sovjetunie] is voorbij ; de tijd is aangebroken dat zij teruggegeven worden aan de Kerk, zelfs als het gaat om voorwerpen van grote culturele en historische waarde. » Duizenden gelovigen schoven aan bij de kathedraal – die notabene terug opgebouwd werd vanaf 1994 nadat ze in 1931 opgeblazen was op bevel van Stalin – om de icoon te vereren.

Niet iedereen is echter opgetogen over de transfer. Irina Sosnovtseva, hoofdonderzoekster verbonden aan het Russisch Staatsmuseum in Sint-Petersburg, twijfelt er aan of de verantwoordelijken van de kathedraal wel in staat zullen zijn om op de gepaste manier zorg te dragen voor de kunstschat. Anderen waarschuwen voor de gevaren van een verandering van het microklimaat waarin het werk terechtkomt. Maar dat getuigt allemaal van een puur profane kijk die volkomen voorbijgaat aan de essentie van wat een icoon is : een “ venster op de eeuwigheid ”, want de gelovige treedt erdoor in verbinding met God, Onze-Lieve-Vrouw en de heiligen.

Ronduit venijnig reageren zij die, hoewel ze Russen zijn, helemaal ten dienste staan van de westerse propaganda. Op de website van Carnegie Endowment for International Peace (een ngo voor “ mensenrechten ” en “ internationale samenwerking ” opgericht door de Schots-Amerikaanse “ filantroop ” Andrew Carnegie) schrijft een zekere Ksenia Luchenko dat de overbrenging « een illustratie is van het bijgeloof van het Kremlin en zijn verlangen om de oorlog tegen Oekraïne een spiritueel draagvlak te geven » (Sacrificing Art for War : the Handover of Russia’s Trinity Icon, 9 juni 2023). « Naarmate Rusland zich dieper ingraaft in de oorlog groeit het bijgeloof van opperbevelhebber Poetin en heeft hij nood aan sterkere amuletten. »

Zij gaat verder : « Men mag er ook van uitgaan dat het kostbare geschenk een beloning is voor de actieve ondersteuning van de oorlog door de Russisch-orthodoxe Kerk. » Want « gedurende heel de oorlog heeft de Russisch-orthodoxe Kerk niet alleen absolute loyauteit en ideologische ondersteuning voor de “ bijzondere militaire operatie ” getoond, maar heeft zij er ook actief aan deelgenomen. Er is een hele subcultuur van patriottisch christendom gegroeid, compleet met een netwerk van tv-kanalen en tv-shows. Parochies zamelen hulp in voor soldaten terwijl priesters militaire rekruteringsdiensten in heel Rusland bezoeken, waar ze iconen uitdelen en soldaten zegenen. » Een schouwspel dat westersgezinde atheïsten uiteraard doet walgen...

De Russische Kerk steunt in de persoon van haar patriarch – en tot grote woede van paus Franciscus – volop de politiek van Poetin. Waarom ? Omdat het voortbestaan van Rusland als soevereine natie op het spel staat.

HULP VAN DE HEMEL

De waarheid is dat Rusland vecht voor zijn overleven tegen de VS en hun Europese vazallen die het land willen vernederen, verzwakken en uiteindelijk opdelen in kleinere staten. Jens Stoltenberg, de secretaris-generaal van de NAVO, zei in een interview in Brussel op 24 mei 2023 : « De oorlog begon niet op 24 februari van vorig jaar. Hij begon in 2014. » Niet met de annexatie van de Krim door Poetin (27 februari 2014), zoals Stoltenberg suggereert, maar door wat negen dagen tevoren plaatsgreep : de revolutie van Euromaidan (18 februari 2014), op het getouw gezet en gesponsord door Washington en zijn ngo’s. Toen werd een verkozen president verjaagd en vervangen door een anti-Russisch regime, wat in Moskou alle alarmbellen deed afgaan.

Vladimir Poetin én de overgrote meerderheid van de Russen beseffen wat er aan de hand is en zien in dat het om een fundamenteel ideologisch conflict gaat : het atheïstische en verdorven Westen tegen het christelijke Rusland. In deze grote beschavingsoorlog is de hulp van de Hemel dus van essentieel belang.

Zo steeg op 17 mei jl. een Iljoesjin II-76 van de Russische luchtmacht op met aan boord een andere fameuze icoon, die van de H. Serafim van Sarov. De H. Serafim (1759-1833) was een van de grootste mystici uit de Russische geschiedenis en wordt tot op vandaag vurig vereerd. Tsaar Nicolaas II, de laatste Romanov, en tsarina Aleksandra zetten zich bijzonder in voor zijn heiligverklaring of glorificatie, die plaats vond in 1903 ; het was toen dat de icoon werd geschilderd. De tsaar zegende er de troepen mee die in 1904 ten strijde trokken tegen de Japanners.

Het transporttoestel overvloog de gebieden van de Russische Federatie die als bijzonder kwetsbaar werden beschouwd voor mogelijke Oekraïense aanvallen met drones. Vader Roman Bogdasarov, die de icoon begeleidde, zei ondertussen gebeden op voor het heilige Rusland.

Heel zijn geschiedenis door heeft Rusland zich tot de Hemel gewend om de gevaren die het bedreigden het hoofd te bieden. Wij in Europa deden dat ook, maar daar willen wij vandaag als afvalligen niet meer van horen. Wij spotten met onze vroegere godsdienstigheid. De Russen blijven trouw aan hun geloof. En vooral genieten zij de speciale bescherming van de Allerheiligste Maagd Maria, die voor Rusland een bijzondere liefde koestert zoals de Boodschap van Fatima duidelijk maakt !

DE KATHOLIEKE ROEPING VAN RUSLAND

Wat ons betreft, wij zien in deze recente godsdienstige ontwikkelingen het bewijs dat de toewijding van 25 maart 2022 door paus Franciscus haar vruchten begint af te werpen, in het spoor dat de filosoof Vladimir Solovjov trok :

« Het is niet goed voor een mens om alleen te blijven. En voor een natie is dat niet anders. Negenhonderd jaar geleden werden wij gedoopt door de H. Vladimir in naam van de vruchtbare Drie-eenheid en niet in de naam van de steriele eenheid. De Russische idee kan er niet in bestaan ons doopsel te verloochenen. De Russische idee, de historische plicht van Rusland vraagt ons om onszelf solidair te erkennen met de universele familie van Christus. Op de aarde het getrouwe beeld van de goddelijke Drie-eenheid herstellen, dat is de Russische idee : de Kerk, de Staat en de Samenleving, dat wil zeggen de drie voornaamste organische eenheden. Die idee heeft niets uitzonderlijks, ze is slechts een nieuw aspect van de christelijke idee zelf. Wij moeten ze realiseren niet tegen de andere naties in, maar met hen en voor hen » (De Russische idee, artikel verschenen in L’Univers, mei 1888).

Die “ katholieke ” roeping van het heilige Rusland zal werkelijkheid worden op het ogenblik dat het land zijn schisma afzweert en toetreedt tot de Una Sancta. Onmogelijk ? Voor de Moeder Gods, de Onbevlekte Maagd Maria, is niets onmogelijk !

redactie KCR
Hij is verrezen ! nr. 125, september-oktober 2023