DE SYNODE EN DE BEVRIJDINGSTHEOLOGIE

MEN stelt ons vaak de vraag : « Zijn jullie tegen paus Franciscus ? » Neen, wij zijn niet tegen de paus, wij zijn niet tegen de Plaatsvervanger van Christus op aarde! Wij volgen de H. Maagd Maria na die zelf ook een beroep doet op zijn soeverein leergezag door hem te vragen Rusland toe te wijden aan haar Onbevlekt Hart...

Franciscus vraagt trouwens onafgebroken om voor hem te bidden : « Alstublieft, vergeet niet om voor mij te bidden.» Wij houden niet op dat te doen, het ene rozenhoedje na het andere !

Maar hij zou ook zelf zijn best moeten doen... Op 15 oktober, toen de Synode over het Amazonegebied volop aan de gang was, kwam de lezing in de Mis uit de Brief aan de Romeinen die gruwelijk actueel was : « Ze noemden zich wijs, maar werden dwaas. De glorie van de onsterfelijke God hebben ze verruild voor een beeld dat lijkt op een sterfelijke mens, op vogels, op viervoetige en kruipende beesten. [...] Ze hebben de waarheid van God tegen de leugen geruild en liever het schepsel geëerd en gediend dan de Schepper, die geprezen moet worden in eeuwigheid. Amen ! » (Rm 1, 22-25)

EEN HEIDENS RITUEEL

De “toewijding” van de Synode over het Amazonegebied aan Sint-Franciscus van Assisi, in de tuinen van het Vaticaan op 4 oktober 2019, was een illustratie van de afgoderij die de Apostel aan de kaak stelt. Het was een herhaling van de fameuze bijeenkomst van alle “godsdienstige leiders” in Assisi op initiatief van paus Joannes-Paulus II, in oktober 1986.

In de schaduw van de Sint-Pieter ging een groteske ceremonie door waarbij de godin Moeder Aarde aanbeden werd, voorgesteld door een lelijke afbeelding van een naakte en zwangere vrouw die op het punt staat te bevallen van een bloedrood kind. Ze was omgeven door dieren, waaronder een slang, en werd gesymboliseerd door een hoop aarde waarvoor «de vertegenwoordigers van de autochtone volkeren» samen met priesters en een pater franciscaan zich voorover bogen met het gelaat tegen de grond.

Dat alles gebeurde in tegenwoordigheid van de paus, die nadien overging tot het planten van een steeneik – het soort boom waarop de Maagd Maria in Fatima verscheen! – terwijl een Indiaanse priesteres een pot aarde omhoog hief in een gebaar van offerande aan Moeder Aarde... 

Om de ceremonie af te sluiten schoof diezelfde vrouw een zwarte ring aan de vinger van de paus. Een zwarte ring? Jawel, de ring van het «Pact van de catacomben». Op 16 november 1965, vlak voor de sluiting van het Concilie, kwamen veertig bisschoppen op initiatief van de Braziliaan dom Helder Camara samen in de catacomben van Domitilla; zij engageerden zich daar om te strijden voor de opbouw van «een arme Kerk voor de armen» en tot het dragen van een zwarte ring van tropisch hout als symbool van hun pact.

Op 20 oktober 2019, twee weken na de ceremonie in de Vaticaanse tuinen, kwam opnieuw een veertigtal bisschoppen bijeen in diezelfde catacomben om de alliantie te hernieuwen. Het concept van de Kerk waarvoor zij willen vechten heeft nu een Amazonegelaat gekregen...

Dat betekent dat de “bevrijdingstheologie” weer helemaal terug is! De gezaghebbende commentator Jean-Marie Guénois schrijft in Le Figaro: «Deze theologie, uitgedacht in de jaren 60 en 70 aan de katholieke universiteiten van België en Frankrijk, zocht naar een synthese tussen katholicisme en marxisme. Ze werd geëxporteerd naar Latijns-Amerika, waar “basisgemeenschappen” werden gesticht die erg actief waren op sociaal en politiek vlak. Men wou een “authentiek” christendom beleven met een “voorkeursoptie voor de armen”. Een halve eeuw later moeten we vaststellen dat de bevrijdingstheologie meer dan een derde van de katholieke gelovigen in de armen van de evangelische protestanten heeft gedreven» (21 oktober 2019).

EEN THEOLOGIE VAN HET VOLK

Volgens Guénois is het grote ideaal van paus Franciscus «een theologie van het volk», die in feite een update is van de bevrijdingstheologie. De aangeprezen methode bestaat er in «te luisteren» naar de noden van «het volk».

De Synode over het Amazonegebied, aldus nog Guénois, «was een idee van de paus vanaf het begin van zijn pontificaat» met de bedoeling een «laboratorium» te zijn voor een nieuwe Kerk. In de optiek van de paus kan «het volk» zich nooit vergissen en is het «begiftigd met een soort van instinctmatige onfeilbaarheid». In die zin «moet er opnieuw vertrokken worden van het volk, want het volk heeft finaal altijd gelijk, vindt Franciscus. Dat verklaart zijn wantrouwen tegenover de hiërarchische, klerikale, theologische en burgerlijke elite, die hij ongenadig bekampt. Het is het volk van de zwijgende gelovigen, van de “doodgewone heiligheid” dat op de eerste plaats komt, niet zij die hun katholicisme “afficheren”.»

Punt 92 van Instrumentum laboris, het werkdocument ter voorbereiding van de Synode, zegt dat zwart op wit:

«Doorheen wederzijds luisteren naar de volkeren en de natuur verandert de Kerk in een Kerk die zowel in geografische als in structurele zin verder reikt, een Kerk die zuster en leerlinge is dankzij haar synodaal karakter. Dat is wat paus Franciscus duidelijk maakte in zijn apostolische constitutie Episcopalis communio: “De bisschop is tegelijk leraar en leerling... Hij is leerling wanneer hij, in het besef dat de Geest aan elke gedoopte is gegeven, luistert naar de stem van Christus die weerklinkt doorheen het hele Volk van God” (nr. 5).»

Het is daarom dat de paus, bij de opening van de Synode, gevraagd heeft dat men de katholieke Amazone-indianen zou «bewonderen», zou «contempleren», dat men naar hen zou «luisteren».

De theologie van het onfeilbare «volk», die de H. Vader in de praktijk wil brengen, werd door abbé de Nantes aangeklaagd als de eerste van de twaalf ketterijen vervat in de Catechismus van de katholieke Kerk, gepubliceerd in 1992 onder het gezag van paus Johannes-Paulus II. In zijn derde Aanklachtenboek, dat hij op 13 mei 1993 naar het Vaticaan bracht, schreef onze vader:

«De grote massa van de honderden miljoenen gelovigen van de huidige Kerk zou zich niet kunnen vergissen? Dat is grotesk, dat bestaat niet. Het is de karikatuur van de katholieke onfeilbaarheid van de Kerk in haar hiërarchisch, piramidaal en monarchaal wezen, waaraan Jezus beloofd heeft dat de poorten van de hel haar niet zouden overweldigen. Maar de “universele instemming” van “het ganse volk”, door Vaticanum II tot “volk van God” uitgeroepen, is slechts een hersenschim. 

«Geen enkele persoon, geen enkele vergadering, ook al zou het gaan om de Paus, een Concilie, een synode van bisschoppen, een verzameling theologen of een grote massa leken [...] mag zijn leerstellige of morele opvattingen opleggen alsof die met een of andere vorm van onfeilbaarheid zouden bekleed zijn. Men mag nooit buiten het perfect gedefinieerde kader van het plechtig of gewoon Leergezag stappen» (pp. 4-5).

ECOLOGIE EN MARXISME

Maar de commentator van Le Figaro is nog te katholiek om de zending te begrijpen die Franciscus zichzelf gegeven heeft. Want de wijding van gehuwde diakens, de diaconale waardigheid voor vrouwen en de schepping van een specifieke Amazone-ritus staan nog ver af van de nieuwe instellingen die moeten voortvloeien uit een «integrale ecologie». 

Bij de aankondiging van de Synode verklaarde de dominicaanse bevrijdingstheoloog Frei Betto: «Vóór ons ligt een gunstige gelegenheid die ons moet toelaten om een grote stap vooruit te zetten. Maar wij mogen niet de bevrijdingstheologie preken: veel mensen zijn daar bang van. We moeten het veeleer hebben over de milieuproblematiek. Dat is een insteek waarmee we veel mensen kunnen mobiliseren» (26 september 2019).

Dat is wat een voormalig directeur van Greenpeace, Patrick Moore, al had vastgesteld in verband met het Intergovernmental Plan on Climate Change (IPCC), een organisatie van de VN: de marxisten hebben hun ideologie gerecycleerd tot ecologie.

Reeds in 1977 waarschuwde de Braziliaanse publicist Plinio Corrêa de Oliveira daarvoor in een boek getiteld: «Het inlands tribalisme: een communistisch-missionair ideaal voor het Brazilië van de 21^ste eeuw». Hij toonde daarin aan hoe bepaalde stromingen binnen de Latijns-Amerikaanse bisschoppenconferenties het missie-ideaal hadden laten vallen: «Het gaat er niet meer om te evangeliseren, maar van de inboorlingen te leren, omdat zij blijkbaar een soort van primaire onschuld in gemeenschap met de natuur bewaard hebben, iets wat de westerse maatschappij vandaag verloren heeft. Zij stellen de primitieve stam voor als een godsdienstig én sociaal ideaal. In die visie zouden de volkeren van het Amazonegebied de ware geloofsverkondigers zijn.»

Het is die gedachte die volledig is overgenomen door Instrumentum laboris en die het verloop van de vergaderingen heeft bepaald. “Amazonië” wordt voorgesteld als een aards paradijs waarin «harmonie en evenwicht bestaat tussen de menselijke wezens en de kosmos» en waar «de autochtone rituelen en ceremoniën essentieel zijn...» voor de redding van de zielen? Neen: «voor de integrale gezondheid».

«DE GOEDE WILDE»?

Lang niet alle indianen delen deze visie. Veel van hun leiders zien in de bevrijdingstheologie (of de nieuwe “theologie van het volk”) een nivellering naar beneden. De chef van de stam van de Macuxi, Jonas Marcolino Macuxi, verklaarde op een conferentie in Rome: «In het Amazonegebied heeft zich een dictatuur van missionarissen geïnstalleerd die de bevrijdingstheologie onderwijzen, met als doel de ontwikkeling van het gebied te verhinderen door de autochtone bevolking te laten zitten in de armoede en de miserie.»

In een artikel verschenen op de site Atlantico.fr ontmaskert Samuele Furfari dezelfde marxistische staatsgreep (De synode over het Amazonegebied of de aanbidding van het woud). Instrumentum laboris bespeelt de milieuhype, zegt hij, en maakt gebruik van de angst voor de vernietiging van het Amazonewoud, dat zogezegd de long van de aarde is. Furfari toont aan dat de cisterciënzers door het rooien van de Europese bossen juist de beschaving van ons continent hebben mogelijk gemaakt: omdat de bevolking toenam, moest de grond bewerkt worden, en zo vergrootten de monniken de levensverwachting van de Europeanen – die vandaag dertig jaar hoger ligt dan die van de indianen.

Na zijn overwinning bij Hastings in 1066 stuurde Willem de Veroveraar een groot aantal mannen op pad om in heel zijn rijk inlichtingen in te winnen over alle grondbezitters en de opbrengsten van het land. De koninklijke commissarissen lieten gezaghebbende personen in elk gebied onder ede verklaren wat ieder lid van de gemeenschap aan grond bezat en welke jaarlijkse opbrengsten men had. Zo kwam het befaamde Domesday Book tot stand, dat aantoonde dat 85 % van de velden en 90 % van de bewerkbare grond tot stand was gekomen door het rooien van bossen. «Zeven eeuwen voor het industrieel tijdperk werd Engeland dus volledig ontbost.» En dat heeft de economische ontwikkeling van het land niet verhinderd, integendeel!

Maar daarvoor moet men natuurlijk de handen uit de mouwen steken: arbeid leidt tot beschaving, dat was het eerste wat de christelijke missionarissen de heidense inboorlingen aanleerden. De deugd van werkzaamheid is een christelijke deugd.

De beschaving die de Synode propageert, is simpelweg een terugkeer naar de prehistorische cultuur van de voedselverzamelaars en naar het barbarendom!

broeder Bruno van Jezus-Maria