EEN EXPLOSIEVE SPEECH

De gezaghebbende Amerikaanse econoom en hoogleraar Jeffrey Sachs was op 19 februari jl. te gast bij het Europese parlement in het kader van een evenement onder de titel “De geopolitiek van de vrede”. Sachs heeft na het uiteenvallen van de Sovjetunie verschillende landen geadviseerd bij de overgang van het communisme naar een vrijemarkteconomie en kent Rusland en de Russen zeer goed. Tijdens zijn toespraak in Brussel confronteerde hij een bomvolle zaal met een resem ongemakkelijke waarheden en maakte hij brandhout van de oude Amerikaans-Europese politiek ten opzichte van Moskou.

Hij begon met een rechtstreekse beschuldiging: «In mijn analyse betrek ik niet alleen de Oekraïense crisis, maar ook Servië in 1999, de oorlogen in het Midden-Oosten met inbegrip van Irak en Syrië, de oorlogen in Afrika (Soedan, Somalië, Libië). […] Het zijn allemaal oorlogen die door de VS geleid en uitgelokt zijn. En dat is al dertig jaar het geval.» In de jaren 90, aldus Sachs, heeft de NAVO wel degelijk aan Rusland beloofd niet in oostwaartse richting uit te breiden. «Alles wat de VS jullie hieromtrent zeggen is een pure leugen. De archieven laten daarover niet de minste twijfel bestaan.»

De econoom legde de vinger op de wonde: «De oorlog in Oekraïne […] had voorkomen kunnen worden als de VS geen expansionistisch beleid hadden gevoerd via de NAVO.» De Russische invasie en de daaropvolgende oorlog waren het resultaat van «Amerikaanse provocaties». Sachs stelde dat Washington de interne verdeeldheid in Oekraïne tussen pro-westerlingen en pro-Russen bewust heeft uitgebuit om een conflict met Poetin uit te lokken, in het bijzonder door mee te helpen aan de omverwerping van de verkozen president Viktor Janoekovytsj in 2014.

Hij omschreef het idee «dat Poetin het Russische rijk aan het heropbouwen is» als «kinderachtige propaganda». Volgens hem is het ten zeerste te betreuren dat Washington en Londen Zelensky ervan hebben weerhouden al in 2022 een vredesakkoord te ondertekenen, waardoor het conflict onnodig werd verlengd. «Ik heb de Oekraïners gesmeekt: red jullie levens, red jullie soevereiniteit, red jullie grondgebied, wees neutraal. Luister niet naar de Amerikanen!»

Een ander hoogtepunt van zijn toespraak was zijn kritiek op de Europese onderwerping aan de Amerikaanse dictaten.  Europa «heeft zijn eigen buitenlands beleid opgegeven» door Washington blindelings te volgen, met name door de uitbreiding van de NAVO te accepteren, ondanks de tegenzin van de Europese leiders op de top van Boekarest in 2008, of door zich niet te verzetten tegen de vernietiging van de Nord-Stream-pijpleidingen in 2022 («de grootste aanval op de logistieke infrastructuur van Europa sinds de Tweede Wereldoorlog»). Volgens Sachs heeft deze slaafse afhankelijkheid Europa zijn autonomie, zijn veiligheid en zijn economisch welzijn gekost, niet in de laatste plaats door het verbreken van de voordelige energiebanden met Rusland.

Tot slot vertelde Jeffrey Sachs de Europarlementariërs in de zaal dat, ongeacht de houding van de EU, de oorlog zal eindigen en dat de onderhandelingen tussen de VS en Rusland zullen leiden tot een staakt-het-vuren. Europa zal worden gemarginaliseerd als het niet opnieuw het initiatief neemt. De econoom bekritiseerde het ontbreken van echte onderhandelingen tussen Europa en Rusland en riep op tot een directe dialoog: «Diplomatie betekent naar Moskou gaan, je Russische tegenhanger hier uitnodigen en praten.» Hij drong er bij de Europeanen op aan om hun eigen visie op veiligheid te ontwikkelen, onafhankelijk van de NAVO.

De straffe toespraak van Sachs, die de wereld is rondgegaan, haalt gans het verhaal onderuit dat de Amerikaanse en Europese elites en hun mainstream-media ons al de hele tijd op de mouw proberen te spelden: dat Rusland de agressor is. Onze lezers weten dat wij ons in dit tijdschrift al jarenlang verzet hebben tegen die doortrapte vervalsing van de geschiedenis.

DE ADELAAR, DE BEER EN DE DRAAK

Op 12 februari van dit jaar maakte Donald Trump een einde aan de demonisering door het Westen van Vladimir Poetin: beide staatshoofden voerden een telefoongesprek dat anderhalf uur duurde. Ze kwamen overeen om een eerste ontmoeting op hoog niveau te organiseren om de Oekraïense kwestie te regelen. Zes dagen later zaten hun ministers van Buitenlandse Zaken, Marco Rubio en Sergej Lavrov, samen in de Saoedische hoofdstad Riyad, waar zij tot een overeenkomst kwamen over een actieplan in drie stappen: 1/ de wederzijdse barrières versoepelen, in het bijzonder aangaande hun ambassades; 2/ de doelstellingen bepalen voor het beëindigen van de oorlog in Oekraïne; 3/ «de buitengewone kansen» (Rubio) op geopolitiek vlak benoemen evenals «de gemeenschappelijke belangen» op economisch gebied.

Deze volledige en brutale omkering van de situatie werd mogelijk gemaakt door de twee voorafgaande toegevingen van Trump aan Poetin: de belofte dat er nooit een NAVO-aanwezigheid zal zijn in Oekraïne en dat Rusland de veroverde gebieden mag behouden.

In Valeurs actuelles legt Mériadec Raffray zeer goed uit wat de motieven van de Amerikaanse president zijn: «De strategie van de miljardair is om te sparen en alle krachten te bundelen om de wedergeboorte van de Amerikaanse economie te organiseren. Dat is volgens hem de voorwaarde om de Chinese macht te verzwakken. Door de banden met Rusland weer aan te halen, rekent hij erop dat Amerika Moskou zal kunnen losweken van Beijing. Vladimir Poetin kon zo’n kans onmogelijk laten voorbijgaan» (Etats-Unis – Russie: la grande réconciliation, 27 feb. 2025).

Onder Joe Biden zetten de VS alles op alles om Moskou een nederlaag te doen lijden in het Oekraïense conflict, in de hoop dat Poetin ten val zou gebracht worden en dat het gehate Rusland zo verzwakt zou zijn dat men het in stukken zou kunnen opbreken: “divide et impera”. Maar wat bleek na drie jaar Speciale Militaire Operatie? Dat de Russen aan  de winnende hand zijn, dat de Russische president steviger dan ooit in het zadel zit en dat de NAVO afstevent op de grootste vernedering uit zijn geschiedenis. En vooral: dat Rusland de banden aangehaald heeft met China en dat beide grootmachten het bondgenootschap van de BRICS aan het uitbouwen zijn tot een serieuze bedreiging voor de Amerikaanse almacht (zie het artikel BRICS+ en de strijd tegen de Amerikaanse hegemonie in De actualiteit doorgelicht van november 2024).

Trump, door onze media voortdurend onterecht weggezet als een onvoorspelbare idioot, heeft ingezien dat de VS het over een andere boeg moeten gooien: vrede sluiten met Rusland om China te isoleren en het BRICS-blok te verzwakken. Het is een strategische meesterzet met verstrekkende gevolgen.

NAAR EEN NIEUWE WERELDORDE

De Russische politicoloog Aleksandr Doegin publiceerde onlangs een artikel op het Amerikaanse platform Substack, waarin hij het belang van de nieuwe VS-strategie onderstreepte: «Het gesprek tussen de twee architecten van de nieuwe wereldorde is van immens belang. Het Rusland van Poetin blijft onveranderd, het blijft hetzelfde als voorheen. In feite wordt het in zekere zin een model voor het nieuwe Grote Amerika. We gaan nu dezelfde kant op. [...] Als gevolg daarvan geloof ik dat de voorzienbare toekomst van de moderne wereld een alliantie is tussen het Rusland van Poetin en het Amerika van Trump» (Het Westen bestaat niet meer, 24 feb. 2025).

Verder benadrukt Doegin dat er «een echte conservatieve revolutie» gaande is in Washington en dat «Trump en zijn (binnenlandse) bondgenoten de koers 180 graden hebben veranderd.» En Europa? «Het Westen als entiteit bestaat gewoon niet meer.» De VS gaan voortaan hun eigen weg. «Als Europa als speler op het wereldtoneel niet meer meetelt, dan is dat zijn eigen schuld, het heeft dat zelf teweeg gebracht. Ofwel zal Europa terug groot zijn, ofwel houdt het simpelweg op te bestaan.»

Dat alles betekent dat geopolitiek een machtsspel is. Als Europa wil voortbestaan, zal het daartoe de middelen moeten vinden. Al te lang hebben wij verkozen geen eigen beleid te voeren, maar ons karretje vast te haken aan Washington... dat uiteraard zijn eigen belangen nastreeft en niet de onze!

Christian Rioux van de Canadese krant Le Devoir legt de onderliggende redenen voor de Amerikaanse ommekeer uit: «De Europese elites mogen dan hun ogen sluiten voor de realiteit, maar al 20 jaar vertellen alle strategen van Harvard en Stanford aan iedereen die naar hen wil luisteren dat Washington zijn diplomatieke inspanningen moet concentreren op China en zich moet afkeren van Europa. Donald Trump heeft akte genomen van deze realiteit en met de hem kenmerkende brutaliteit een koerswijziging doorgevoerd. Binnen het bestek van slechts een paar dagen heeft hij gedaan wat Joe Biden en Barack Obama niet durfden te doen. [...] Trump vindt dat de VS brute kracht moeten tonen tegen grootmachten als China en Rusland. Vandaar de noodzaak om de vitale economische ruimte van Amerika te waarborgen door de grondstoffen van Groenland in handen te krijgen, Colombia te dwingen zijn migranten terug te nemen en Canada in de pas te doen lopen in de handelsbesprekingen» (Les monstres froids, 28 feb. 2025).

En Rioux besluit: «In de rivaliteit met China is Trump van mening dat er alles aan moet worden gedaan om Rusland van de Volksrepubliek te verwijderen en de alliantie tussen China, Rusland, Iran en Noord-Korea te verbreken. Daarom heeft hij herhaaldelijk gezegd dat de oorlog in Oekraïne een strategische vergissing was. Volgens hem kan niemand als winnaar uit de bus komen. Om het bot te zeggen: hij is waarschijnlijk van plan om de soevereiniteit van Oekraïne op te offeren op het altaar van een historische verzoening met Rusland.»

De Amerikaanse president is een pragmaticus. Zijn politiek wordt niet ingegeven door sympathie voor Rusland en Poetin, maar door nuchtere berekening. Hij wil verhinderen dat China de wereldheerschappij verwerft tegen 2049, de honderdste verjaardag van de stichting van de Chinese Volksrepubliek door Mao.

CHINA VOELT NATTIGHEID

Wat de Chinees-Russische samenwerking betreft, mag men eigenlijk niet spreken over een bondgenootschap. Inzake buitenlandse politiek spreekt Beijing nooit over een bondgenootschap, want de Chinezen willen zich met niemand verbinden. Zij hebben het altijd over een strategisch partnerschap. In het geval van Rusland zijn ze verder gegaan en hebben de term onbegrensd partnerschap gelanceerd.

Dat werd nog eens herhaald door de Chinese leider toen hij op 24 februari jl. een telefoongesprek had met Poetin: «De Chinese president Xi Jinping herbevestigde zijn onbegrensd partnerschap in een telefoontje met Vladimir Poetin, aldus de Chinese staatsmedia, op de derde verjaardag van Ruslands inval in Oekraïne. […] “De betrekkingen tussen China en Rusland hebben een sterke interne drijvende kracht en een unieke strategische waarde”, zei Xi overeenkomstig de officiële tekst van het gesprek, “en zijn niet gericht tegen, noch beïnvloed door, een derde partij. De ontwikkelingsstrategieën en het buitenlandse beleid van China en Rusland mikken op de lange termijn”» (Xi affirms “no limits” partnership with Putin in call on Ukraine war anniversary, China News, 24 feb. 2025).

De samenwerking tussen China en Rusland situeert zich voornamelijk op economisch vlak en in het bijzonder op het gebied van energiebevoorrading. De Russen leveren aan de Volksrepubliek enorm veel gas en aardolie, waarvan zij haast onuitputtelijke voorraden bezitten en die de Chinezen nodig hebben om in hun reusachtige energiebehoeften te voorzien. Anderzijds gaat het veel minder om militaire coöperatie. Rusland verkoopt wapens aan China, maar op een spaarzame manier.

En op ideologisch vlak is er geen sprake van eensgezindheid, want Rusland is in wezen een christelijke natie en China is een communistische staat die een dito gedachtegoed verkondigt. Toen Beijing in 2021 het eeuwfeest van de Chinese communistische partij (CCP) vierde, verklaarde Xi Jinping voor het oog van de camera’s van de hele wereld: «De kracht van de Partij bewijst dat het marxisme werkt!» De economie van China heeft zich ontwikkeld dankzij kapitalistische principes, maar alle ondernemingen worden gecontroleerd door de staat, dat wil zeggen de CCP. 

Dat de Russische beer zich, om te overleven, in de armen van de Chinese draak geworpen heeft, is erg betreurenswaardig. Het is een pervers effect van de oorlog in Oekraïne en het is te hopen dat het nieuwe Amerikaanse beleid Rusland de kans biedt om zich onafhankelijker van China op te stellen. Idealiter zou er een alliantie van christelijke naties moeten gesmeed worden om Beijing te isoleren en op termijn het marxistische regime ten val te brengen.      

Xi Jinping voelt de bui hangen en doet al het mogelijke om op het diplomatieke toneel aanwezig te blijven. Op 28 februari ontvingen hij en zijn minister van Buitenlandse Zaken Wang Yi in de Chinese hoofdstad Sergej Sjojgoe, de voormalige Russische minister van Defensie die sinds 2024 secretaris van de Veiligheidsraad van de Russische Federatie is. De Chinezen kunnen niet zeggen dat ze tegen een oplossing van het Oekraïense conflict gekant zijn, want in het verleden riepen ze voortdurend op tot vrede. Maar in de coulissen volgen ze de onderhandelingen op de voet : de kans bestaat dat Beijing gewoon aan de kant gelaten wordt, wat een diplomatieke en economische tegenslag van formaat zou zijn.  

EEN RUW ONTWAKEN

Op 24 februari, terwijl Trump de Franse president Macron in het Witte Huis ontving, sloten de VS zich voor het eerst sinds het begin van de Oekraïense crisis aan bij Rusland in het kader van verschillende stemmingen in de Verenigde Naties. Deze stemmingen hadden betrekking op een vredesproject voor Oekraïne, waarin werd opgeroepen tot een snelle en duurzame vrede, maar zonder verwijzing naar de territoriale integriteit van het land. Deze datum markeert een keerpunt in de geschiedenis van de internationale geopolitiek. Met zijn nieuwe houding bevestigt Washington het einde van de Amerikaanse steun aan Kiev. Tegelijkertijd is er een open breuk tussen de VS en de landen van Europa.

Moskou en Washington zitten op dezelfde golflengte. Tijdens de VN-zitting noemden de Russen Europa het «oorlogskamp», zonder de VS te vermelden. En Trump zei hetzelfde: ongeacht de vele handdrukken en omhelzingen met Macron was de toespraak van de Amerikaan beledigend voor de Europeanen: «Ze hebben niets gedaan voor de vrede in Oekraïne.» Een paar dagen eerder had Trump, vanuit zijn residentie in Mar-a-Lago, ook Zelensky al op zijn  nummer gezet: «Hij had de oorlog nooit moeten beginnen.»

Trump heeft overschot van gelijk als hij onze globalistische elites in Europa ervan beschuldigt actief deel te nemen aan een ongerechtvaardigd en moorddadig conflict… in hun dwaze volgzaamheid aan het Amerika van Joe Biden en zijn neoconservatieve oorlogsstokers. Tot op vandaag zijn onze “leiders” te dom of te pervers om te begrijpen dat Trump en de Amerikaanse bedrijven die achter hem staan deze oorlog niet langer willen: hij kost handenvol geld en brengt niets op. Bovendien wil de nieuwe Amerikaanse regering al het geïnvesteerde geld terug. Hoe? Door eerst Oekraïne en daarna Europa te plunderen. Zoals Henry Kissinger ooit cynisch zei: «Het is misschien gevaarlijk om Amerika’s vijand te zijn, maar Amerika’s vriend zijn is fataal.»

Olivier Zajec, specialist in militaire strategie, maakte onlangs een interessante analyse van Trumps opvattingen: «In de visie van de Amerikaanse president moet Rusland op een redelijke manier worden ingeperkt [de theorie van het containment], maar niet in die mate dat het een onverzoenlijke vijand wordt. Trump is brutaal en ruw, maar hij is allesbehalve dom. Zijn overtuigingen zijn diepgeworteld. Hij gelooft in het Amerikaanse exceptionalisme, het feit dat de VS “bijzonder” zijn. Hij is ervan doordrongen dat zijn land een efficiënt systeem en onvergelijkbare waarden heeft, maar volgens hem is dat niet per se geschikt voor de export en heeft Washington er niets aan om andere landen te dwingen dit model over te nemen.

«Hierin verschilt Trump totaal van de liberale hegemonistische stroming. Hij vindt dat “Amerika niet naar het buitenland moet trekken op zoek naar allerlei monsters om tegen te vechten”. Dit is een van de fundamenten van zijn slogan “America First”, wat niet “Amerika boven al de rest” betekent, maar “Amerika op de eerste plaats”» (Pour apparaître en faiseur de paix en Ukraine, Donald Trump veut renverser l’échiquier, pas déplacer les pièces, in Le Figaro, 1 maart 2025).

Onze Europese politici waren totaal niet voorbereid op de koude douche van de Amerikaanse regering. Sinds 1945 leven wij in een bubbel: de VS garanderen onze veiligheid zonder dat wij ons daar veel van hoeven aan te trekken, laat staan ervoor betalen. Dat tijdperk is ten einde.

«Volgens een EU-functionaris, die anonimiteit kreeg om vrijuit over het gevoelige onderwerp te kunnen praten, laat deze week alleen maar zien in welke mate de VS Europa nu negeert. “De reden waarom Europese leiders zich zo gekwetst voelen door Trump, is dat de VS zijn gestopt met te doen alsof ze Europa zien als een betekenisvolle speler op geopolitiek gebied”, aldus de ambtenaar. “Decennialang eisten de Europeanen, als goede vazallen van de VS, een bepaald decorum in hoe ze werden behandeld, althans in het openbaar, alsof het om een artikel ging van het feodale contract met Washington. Trump trapt daar niet in en maakte een einde aan die rituelen. Het is een ruw ontwaken in de wrede wereld van vandaag”» (Europe lacks a master plan for Donald Trump’s new world disorder, in Politico, 13 feb. 2025).

HET GEKEF VAN DE CHIHUAHUA’S

In plaats van de zienswijze van de VS te delen, die voor één keer de goede kant op gaan, volharden de Europese staats- en regeringsleiders in de boosheid. Zij blijven naar Rusland verwijzen als een “existentiële bedreiging” en promoten de noodzaak om te investeren in bewapening. Het is niet Trump die ons hiertoe aanzet. We doen het zelf.

«Marco Rubio heeft zijn Europese “bondgenoten” natuurlijk beloofd dat hij ze op de hoogte zal houden van de voortgang van de vredesonderhandelingen. In werkelijkheid zijn ze meedogenloos buitenspel gezet. Ze zijn gereduceerd tot het voeren van haastige, warrige besprekingen over het sturen van een hypothetische militaire troepenmacht naar Oekraïne “om de veiligheid van het land te garanderen”. Maar, zegt Macron, pionier van het initiatief, het zullen geen “oorlogvoerende grondtroepen” zijn. Op 17 februari riep de Franse president de leiders van de belangrijkste Europese legers bijeen op het Elysée-paleis. Een “voorbarige” discussie, waarschuwde kanselier Scholz, van wie het mandaat ten einde loopt. Premier Meloni van Italië, die ervoor zorgt dat zij perfect op één lijn zit met Washington, arriveert een uur te laat om haar voorbehoud duidelijk te maken. Polen, dat op de Bühne altijd oorlogstaal spreekt, distantieerde zich van het initiatief. Alleen Groot-Brittannië en Zweden volgden Macron» (Mériadec Raffray, Etats-Unis – Russie: la grande réconciliation, 27 feb. 2025). De “kleintjes” in Europa, zoals België, waren nog niet eens uitgenodigd…

Eens te meer blijkt dat de EU, met of zonder het Verenigd Koninkrijk, een kunstmatig conglomeraat van staten is die elk hun eigen politiek willen voeren, maar dat niet mogen. Onze chihuahua’s palaveren eindeloos in de hoop om tot een eensgezind standpunt te komen, daartoe aangemoedigd door Ursula von der Leyen en haar Brusselse eurocraten. Want de EU-promotoren hebben natuurlijk een kans geroken om het amechtige Europese project nieuw leven in te blazen: allemaal samen, met de wapens in de hand, vóór Zelensky en tegen Trump en Poetin.

Brussel is bereid om de ogen te sluiten voor de begrotingstekorten die het gevolg zullen zijn van de nieuwe wapenwedloop. En Friedrich Merz, de gedoodverfde toekomstige Duitse kanselier, verklaarde op 5 maart: «Nu de vrijheid en de vrede op ons continent worden bedreigd, moet voortaan ook voor onze verdediging gelden: whatever it takes.» Concreet is hij bereid om een Duitse heilige koe op te offeren: het loslaten van de zgn. Schuldenbremse of schuldenrem, de grondwettelijke bepaling die stelt dat de Bondsrepubliek slechts voor 0,35 % van zijn bbp schulden mag maken.

Er kan slechts één reden zijn voor deze koppige verblinding: onze door en door liberale politici, of ze nu sociaaldemocratisch of centrumrechts zijn, koesteren een diepe afkeer en zelfs haat voor Vladimir Poetin, die zijn land weer tot een echte christelijke natie wil omsmeden, én voor Donald Trump, die in de VS een “conservatieve restauratie” begonnen is met een prominente plaats voor het katholicisme. Zo nodigde het Witte Huis alle personeelsleden op Aswoensdag uit op een Mis met asoplegging. «Op deze Aswoensdag», stond in een rondgestuurde mail, «verbinden wij ons in gebed met de tientallen miljoenen Amerikaanse katholieken en andere christenen die de H. Vasten beginnen, een tijd van geestelijke voorbereiding op het Lijden, de dood en de Verrijzenis van onze Heer en Verlosser, Jezus Christus.»

Alle Europese landen die zich vastbijten in het militaire avontuur waarvoor nu propaganda gemaakt wordt, zullen kopje onder gaan. De enige die hun hachje zullen redden, zijn diegene die een nationalistische politiek voeren. Viktor Orbán en Giorgia Meloni hebben dat al lang begrepen, net zoals Robert Fico in Slowakije. 

«Quos Jupiter perdere vult, primum dementat.» Hen die Jupiter wil doen ten onder gaan, berooft hij eerst van hun verstand (Romeins spreekwoord).

broeder Michel van de Triomferende Onbevlekte & redactie KCR