De H. Thomas More,
christelijke humanist en martelaar
HET portret van Thomas More door Holbein treft door de blik: een heldere, indringende blik van een kalme intensiteit. Zijn ogen beschouwen de wereld en de Schepper ervan. Luther laat zichzelf bekijken, More overweegt een waarheid die voorbij hemzelf ligt om zich ervan te doordringen, om ze te bewaren en te redden van de chaos.
Holbein heeft hem geschilderd in zijn staatsiekledij van kanselier van Engeland. Daardoor komt de ernst nog beter tot zijn recht van een man die beseft dat hij een gevaarlijke rol op zich genomen heeft en die vast van plan is zijn functie goed uit te oefenen. We weten van More dat hij humoristisch was, teder en welwillend. Hier zien we hem geëmotioneerd ten aanzien van de grootsheid en de goedheid van God, de waardigheid van het christelijke leven, het gevaar dat de zielen en de samenlevingen lopen.
Het is een dramatisch portret, niet van iemand die met het lot speelt en het op een afstand houdt zoals Erasmus, maar van een man die het aanvaardt als een genade en een kruis en die op een dag als een waarachtige en nederige zoon van de Rooms-katholieke Kerk het schavot zal bestijgen.