Neen aan «Fiducia supplicans»

Aartsbisschop Svjatoslav Sjevtsjoek is sinds 2011 primaat van de Grieks-katholieke Kerk van Oekraïne, die verbonden is met de
H. Stoel, maar de oosterse ritus volgt. De primaat was erg duidelijk in zijn afwijzing van “ Fiducia supplicans ” :
« Een zegening kan nooit in tegenspraak zijn met de leer van de Kerk. »

OP 18 december 2023 publiceerde kardinaal Victor Manuel Fernández, hoofd van de dicasterie voor de Geloofsleer, de verklaring Fiducia supplicans (“ Het smekende vertrouwen ”) waarin toelating werd gegeven voor de zegening van « koppels in een onregelmatige situatie en koppels van hetzelfde geslacht ». Voorwaarde is wel dat « er geen verwarring wordt geschapen met de zegening die eigen is aan het huwelijkssacrament ».

WIE “ A ” ZEGT...

De term “ verklaring ” doet onmiddellijk denken aan een andere verklaring, die ook zogezegd slechts een beperkte verklaring was zonder grote gevolgen : Dignitatis humanae over de godsdienstvrijheid, afgekondigd tijdens het Concilie op 7 december 1965.

In feite zijn beide teksten met elkaar verbonden. In 1965 heeft men verklaard dat « in godsdienstige aangelegenheden niemand wordt gedwongen om tegen zijn geweten in te handelen en evenmin wordt verhinderd om, binnen passende grenzen, privé of publiek, alleen of samen met anderen, volgens zijn geweten te handelen » (par. 2). Het praktiseren van een godsdienst wordt vastgelegd in een geheel van regels die men de moraal noemt. Welnu, als Vaticanum II zegt dat een persoon die verbonden is met een andere persoon niet mag verhinderd worden te handelen zoals hij wil, dan is het logisch dat we uitkomen bij de aberraties van vandaag.

In paragraaf 2 van Dignitatis humanae staat dat het recht op godsdienstvrijheid wortelt in de natuur zelf van de mens ; bijgevolg « blijft dit recht voortbestaan ook in hen die hun verplichting om de waarheid te zoeken en aan te hangen niét nakomen ». Er zijn mensen die weigeren de waarheid te zoeken of volgens de waarheid te leven, bv. de personen die vinden dat zij er goed aan doen als koppel samen te leven, al zijn zij van hetzelfde geslacht. Het is de katholieke gelovigen dan ook verboden iets verkeerds over die mensen te zeggen. Wij hebben het recht niet over hen te oordelen. Dat is wat de verklaring Fiducia supplicans zegt en wat paus Franciscus onophoudelijk herhaalt.

Vele bisschoppen staan nog recht in hun schoenen en durven zeggen dat zij tegen die heiligschennende zegeningen zijn, maar als zij zich beroepen op Vaticanum II, bouwen zij op zand.

DE OPENBARING VAN DE HARTEN

Hoe dan ook maken de reacties op Fiducia supplicans duidelijk waar iedereen in de Kerk staat en kunnen we vaststellen welke de ziekste ledematen van de Kerk zijn.

Zonder verrassing is de Kerk in West-Europa het ziekst. In Oostenrijk heeft de bisschoppenconferentie gezegd dat er ook in dit soort relaties sprake is van liefde, loyauteit en trouw en dat ze dus gerust gezegend kunnen worden. In België sprak Mgr. Bonny over « een grote vooruitgang ». In Duitsland is men tevreden ; maar de moedige kardinaal Gerhard Müller durft zeggen dat het zegenen van dergelijke partnerschappen « een godslastering » is en dat een priester die het doet « heiligschennis » pleegt. Ook in Zwitserland is men in zijn nopjes. In Frankrijk zeiden negen bisschoppen dat hun priesters wel individuen mogen zegenen, maar geen koppels, omdat dit vragen oproept ; de Franse bisschoppenconferentie in haar geheel zette op 11 januari het licht volledig op groen.

Het meest tegen zijn de bisschoppen van Polen en Oekraïne, in het bijzonder de leider van de Grieks-katholieke Kerk in Oekraïne, de 53-jarige grootaartsbisschop Svjatoslav Sjevtsjoek. Op 22 december verklaarde hij vlakaf dat het document van het Vaticaan niet van toepassing is buiten de Latijnse Kerk. Hij voegde er nog aan toe : « Het spreekt voor zich dat de zegen van een priester altijd een evangelische en catechetische dimensie heeft. Daarom kan een zegening op geen enkele manier in tegenspraak zijn met het onderricht van de katholieke Kerk over het gezin als een loyale, onverbreekbare en vruchtbare liefdeseenheid tussen een man en een vrouw, een liefdeseenheid die door Onze Heer Jezus Christus verheven is tot de waardigheid van het H. Sacrament van het huwelijk. »

In de VS zijn sommigen erg tevreden en anderen vierkant tegen. De jezuïet James Martin, de grote pleitbezorger van toenadering tussen de Kerk en de LGBT-gemeenschap, vond het « een grote stap voorwaarts ». Maar tegenstanders van Martin bekritiseerden hem in het verleden al omdat hij « aan de Kerk een verandering vraagt van haar onderricht dat seksuele aantrekking tussen personen van hetzelfde geslacht objectief wanordelijk is » (aartsbisschop Charles Chaput) en omdat hij « groot schandaal verwekt door mensen te doen geloven dat verkeerd gedrag niet zondig is » (bisschop Thomas Paprocki).

In Afrika reageerden de bisschoppen eensgezind met een duidelijke afwijzing. Zij stuurden een boodschap met een onverbloemde titel : « Geen zegen voor homoseksuele paren in de Afrikaanse kerken ». SECAM, het overkoepelende organisme van alle Afrikaanse bisschoppenconferenties, liet weten dat « deze verklaring binnen de Kerkfamilie van God in Afrika een schokgolf heeft veroorzaakt en misvattingen en onrust heeft gezaaid in de hoofden van veel lekengelovigen, gewijde personen en zelfs pastores ». De Congolese kardinaal Fridolin Ambongo Besungu, die de boodschap als voorzitter van SECAM ondertekende, riep de christelijke gemeenschappen op « zich niet van de wijs te laten brengen ». In Kameroen zeiden de bisschoppen dat homoseksualiteit een vanzelfsprekend teken van decadentie is en dat het geen recht van de menselijke persoon is, maar een gruwel.

Eenzelfde afkeuring was er in Kazachstan vanwege aartsbisschop Tomasz Peta van Astana en zijn hulpbisschop Athanasius Schneider. Zij onderstreepten dat de tekst in tegenspraak is met « de goddelijke openbaring en de tweeduizendjarige, onafgebroken praktijk » van de katholieke Kerk. Daarom verboden zij aan hun clerus elke vorm van een dergelijke zegening. Mgr. Schneider verdient lof voor zijn uitspraak : « Dit document en het schaamteloze gebruik van vrome woorden kwamen op mij over als een Farizeïsche kunstgreep en een aanfluiting van de natuurwet en Gods geopenbaarde wet. Als hij “ Fiducia supplicans ” had toegepast, had Johannes de Doper een “ spontane ” en “ pastorale ” zegen kunnen geven aan de onregelmatige verbintenis tussen Herodes Antipas en Herodias. »

Samengevat zijn er dus drie soorten reacties : zij die deze tekst absoluut afwijzen omdat hij priesters toelaat een handeling te begaan die intrinsiek immoreel is ; zij die welwillend blijven en zich niet echt verzetten door te zeggen dat men weliswaar geen koppels kan zegenen, maar wel individuen ; en zij die tevreden zijn.

ONGEZOUTEN

« Fiducia supplicans is vooral een laf document. Het weigert homo-praktijken als intrinsiek kwaad te benoemen. Het is inmiddels duidelijk dat Fiducia supplicans niet gaat over een uitbreiding van de betekenis van “ zegeningen ”, maar van een bewuste wijziging van wat zonde is. Bezwaren van talrijke bisschoppen, ja zelfs bisschoppenconferenties, honderden priesters en gelovigen worden arrogant weggewuifd.

« FS legt “ zegeningen ” zo uit dat het geen duidelijke betekenis meer heeft. Dat gebeurt vaker onder dit pontificaat. Als begrippen inhoudsloos worden, laten ze zich gemakkelijk manipuleren. Noem een kind in de moederschoot geen kind, maar een klomp cellen, en je kunt ermee doen wat je wilt. Dan is abortus geen moord, maar een chirurgische ingreep. Geef “ zegening ” een nieuwe betekenis, en je kunt er van alles mee doen. Het toverwoord dat dan gemakkelijk van stal wordt gehaald is “ pastoraal ”. Een formele zegen is niet toegestaan, aldus de Verklaring, maar een spontane zegen wel. Dat is pastoraal.

« Hoe vaak wordt het woord “ pastoraal ” gebruikt om het leergezag opzij te zetten, om de leer en het leven tegenover elkaar te zetten, om vervolgens het leven dat haaks staat op de doctrine goed te praten. Pastorale zorg is geen zielzorg meer ; het is zielloos geworden. De doctrine wordt opzij gezet, het zijn immers maar woorden, het zegt niets over de werkelijke betekenis, zo redeneert men. [...]

« “ Is de paus katholiek ? ” was tot voor kort een retorische vraag. Tegenwoordig is het een vraag. Wat te doen ? Aan dit pontificaat komt vanzelf een einde. Is hij de geldige paus ? Ja. Moet u hem [in deze kwestie] gehoorzamen ? Nee. Blijf in de Kerk ! Verlaat de Kerk niet ! Het is de Kerk van Christus. Die Kerk is heilig. Het personeel niet. »

+Rob Mutsaerts, hulpbisschop van Den Bosch,
in Paarse pepers

« NON POSSUMUS »

Ons standpunt is dat men alleen maar resoluut tegen deze verklaring kan zijn. Alle bisschoppen zouden er hun verontwaardiging tegen moeten uitschreeuwen en proberen gedaan te krijgen dat de paus ze intrekt. De dubbelzinnigheid in de formulering van Fiducia supplicans is gewild en maakt deel uit van de doortraptheid van de schrijver(s). Elke katholiek die naam waardig moet dit godslasterlijk document radicaal afwijzen.

Zoals Mgr. Schneider terecht opmerkt : « De publieke goedkeuring door de paus van de zegening van koppels in een onregelmatige situatie of van hetzelfde geslacht doet veel kwaad aan de Kerk en aan het geestelijke welzijn en de eeuwige redding van de zielen. Bijgevolg zijn de kardinalen verplicht (óók voor de ziel van paus Franciscus zelf) om hem broederlijk aan te sporen Fiducia supplicans te herroepen. Dat moet eerst privé gebeuren en daarna, als dat niet helpt, publiek en zonder talmen. De kardinalen moeten niet bang zijn om zo te handelen : zij moeten eerder schrik hebben in die plicht tekort te schieten. »

broeder Michel van de triomferende Onbevlekte & redactie KCR
Hij is verrezen ! nr. 128, maart-april 2024