Aan hun vruchten zal je hen kennen!

OP deze achtste zondag van de tijd door het jaar laat de Kerk ons nadenken over een korte passage uit het Evangelie van Sint-Lucas, waarin de Heer ons een heilzame waarschuwing geeft: «Er bestaat geen goede boom die zieke vruchten voortbrengt en evenmin een zieke boom die goede vruchten voortbrengt. Iedere boom immers wordt gekend aan zijn vruchten; men plukt geen vijgen van dorens, men oogst geen druiven van een braamstruik.» En elders nodigt Jezus zijn leerlingen uit om heel waakzaam te zijn door eraan toe te voegen: «Pas op voor de slechte herders. Ge zult hen herkennen aan hun vruchten.»

Waar gaat dit over? Wat bedoelt Onze-Lieve-Heer?

Jezus waarschuwt ons voor degenen die ons komen onderrichten en tot ons komen prediken bedekt met «schapenvachten», terwijl het in werkelijkheid «vraatzuchtige wolven» zijn. Hij hekelt daarom de huichelarij van hen die beweren te leiden, te bevelen, anderen te onderwijzen en die zichzelf de schijn geven van grote toewijding, grote genegenheid, grote interesse in ons welzijn, maar die er diep van binnen alleen maar op uit zijn om te verslinden. Dit is een zinspeling op de gelijkenissen uit het Oude Testament, waarin God wordt getoond als de Goede Herder van zijn kudde Israël, in tegenstelling tot de priesters en levieten, de ambtenaren van Jeruzalem, die er alleen maar aan denken zichzelf te verrijken door het gelovige volk te overheersen.

God kondigde toen al aan dat hij een Goede Herder zou opwekken om zijn kudde te weiden en dat de kudde vredig zou grazen, naar groene valleien met bronnen van levend water geleid zou worden, beschermd tegen haar vijanden. Het is duidelijk dat het Onze Heer Jezus Christus is die de Goede Herder is.

Het is een schrikwekkende waarschuwing, want zij is gericht tot het volk van Jeruzalem in aanwezigheid van valse herders, huichelaars in schaapskleren die verslindende wolven zijn: de Farizeeën, de Sadduceeën, de hogepriesters en de Schriftgeleerden van die tijd, die allemaal tegen Christus in opstand kwamen om Hem te vervolgen en uiteindelijk ter dood te brengen.

De Heer geeft meteen een heel duidelijke en dus heel eenvoudige vergelijking: er bestaat geen goede boom die zieke vruchten voortbrengt en evenmin een zieke boom die goede vruchten voortbrengt; iedere boom wordt met andere woorden gekend aan zijn vruchten. Het is onherroepelijk; hun vruchten zijn slecht: het zijn verslindende wolven en slechte herders, mensen die Christus afwijzen.

Deze principes gelden voor iedereen die beweert invloed te hebben op anderen. Het is dus heel simpel: het enige wat we moeten doen is ons geweten onderzoeken om erachter te komen of onze invloed op anderen goed is.

Als we onszelf zien als de goede boom die goede vruchten voortbrengt, dat wil zeggen, als we trouw zijn in het luisteren naar de stem van de Kerk, in het praktiseren van de leer van de Kerk, als we die aan anderen onderwijzen en in ons leven uitdragen, zullen mensen heel goed het onderscheid maken tussen onze individuele zwakheden en de fundamentele eerlijkheid van ons leven. Aan de andere kant, als we oneerlijke herders ontmoeten, kunnen we wel naar hun valse toespraken luisteren, maar we hoeven alleen maar naar hun werken te kijken om te zien dat zij slecht zijn.

Het is heel duidelijk. Christus, die ons het Licht schenkt, zal nooit toestaan dat de gelovigen van goede wil niet duidelijk kunnen onderscheiden waar de weg van de plicht is en waar de weg van de dwaling.

Dus laat ieder van ons dit kleine onderzoek uitvoeren. Als de werken van onze herders goed zijn, dan zijn het goede herders en moeten we ze volgen. Als hun werken slecht zijn, moeten we ons van hen afkeren.

En als we geen goede herders vinden, moeten we God bidden om er te zenden zodat, als alle vormen van ketterij en schisma verdwenen zijn, de Kerk eindelijk de waarheid kan onderwijzen tot aan de uiteinden van de aarde voor de redding van een massa zielen.

Abbé Georges de Nantes
Uittreksels uit de preek van 10 juli 1988