De liefde wordt niet bemind

«Ik heb medelijden met deze menigte», zei de Heer. Hij zei dat omdat ze niets gegeten hadden en Hem al meerdere dagen volgden. Maar we weten dat Hij naar de aarde kwam om een ander voedsel te brengen dan dat van het lichaam. Hij kwam om de geest en het hart van de mens te voeden.

Na zovele eeuwen stoten we nog altijd op deze dramatische werkelijkheid, op dat grote medelijden met de menigten die zonder liefde leven, die niet weten, niet begrepen hebben, die zelfs niet hebben ervaren – zelfs de christelijke menigten niet – wat de liefde Gods is.

Ook wij allemaal moeten ons heel nederig scharen onder deze arme menigte die niet weet, niet begrijpt, niet ervaren heeft wat Gods liefde werkelijk is – ik bedoel: de liefde Gods die een leven verandert, het hart in vuur en vlam zet, het verstand verlicht; de ware liefde Gods. Zoals de H. Angela van Foligno verzuchtte: «De Liefde wordt niet bemind, de Liefde wordt niet bemind!»

Er is niets kostbaarders, niets wat door de mens meer wordt gezocht dan liefde. De liefde van het mooiste, volmaaktste, meest beminnelijke, meest liefhebbende en beste Wezen – God zelf. En toch... wij beminnen God niet. Wij weten niet hoe wij God moeten beminnen. Wij kennen Gods liefde voor ons niet echt. En dat is tragisch, want God bemint ons! En wij weten niet hoe we Hem kunnen beminnen, hoe we die wonderlijke uitwisseling kunnen beleven, dat verbond tussen God en de mensen, tussen de mensen en God: het grote plan dat God al in de schepping had en dat Hij heeft hersteld in de Verlossing, in de herschepping van het mensengeslacht door het Kruis van Christus.

En toch is deze Liefde een kwestie van eeuwig belang: het gaat erom of wij bij onze dood Gods liefde in ons hart zullen hebben, of wij dan zullen verschijnen voor een Rechter die wij hebben veracht, genegeerd en miskend dan wel voor een Vader die wij hebben liefgehad, om ons in zijn armen te werpen.

Een kwestie van eeuwig heil, ja, maar ook een kwestie van vreugde en vrede hier op aarde. Men sterft van honger wanneer het hart zonder liefde is. Wij hebben de liefde van God nodig. Een kwestie van heil en vreugde en vrede voor iedere leek, maar des te meer nog voor wie aan God zijn leven heeft toegewijd! Je kan niet als religieus leven, toegewijd zijn aan God, als je Hem niet liefhebt en niet weet dat je door Hem bemind wordt.

Dat was precies wat de H. Franciscus van Sales zo verontrustte. Dat was ook zijn belangrijkste prediking: vanaf het begin van zijn bisschopsambt tot aan het einde – en zelfs daarvoor al – had hij begrepen dat er maar één ding was dat boven alles moest worden geleerd en gepredikt: de liefde zelf.

Ik vraag me af: wordt er vandaag de dag nog echt liefgehad? Is de mens niet zó egoïstisch geworden dat hij onbekwaam is geworden om te beminnen, zelfs niet zijn medemens? Er zijn zovele materiële dingen die we liefhebben en aanbidden... De moderne mens is zo overladen met tastbare goederen, luxe en overvloed, dat al zijn verlangens onmiddellijk in beslag genomen worden door de zinnelijke goederen. Daarbovenop komen de vele vormen van propaganda die ons steeds maar weer terugvoeren naar het lichamelijke, ten koste van het geestelijke. Hoe kan het arme mensenhart zich dan nog verheffen tot het geestelijke, tot ware humane, maar spirituele gevoelens, zonder meteen weer omlaag te worden gehaald naar het materiële?

En het gaat niet alleen om de zintuiglijke goederen: het gaat ook om de trots die samengaat met het streven naar de verovering van de wereld, de jacht op geld, macht en invloed!

Zijn wij niet, vaak al te gewillig, slachtoffers van onze tijd geworden? We zouden onszelf grondig moeten onderzoeken. Waar staan wij?

En toch: wat een rijkdom is de liefde Gods! Ons heil hangt ervan af! Onze innerlijke vrede en vreugde hangen ervan af. De schoonheid van het leven, de schittering van de christen die van zijn gezicht moet stralen – die komt niet voort uit geloof alleen, noch uit hoop, noch uit morele deugden, noch uit boetedoening, noch uit welsprekendheid, noch uit kennis, noch uit iets anders... maar enkel en alleen uit de liefde, de brandende liefde die wij voor onze God voelen, als antwoord op de liefde die Hij voor ons voelt en die Hij ons toont!

Abbé Georges de Nantes
Preek van 18 september 1977